ظهور اینترنت و دسترسی سریع و آسان توسط اینترنت به مجموعه گسترده ای از منابع اطلاعات دیجیتالی، روش هایی را که کاربران با منابع اطلاعاتی سرو کار دارند در سطح گسترده ای تحت تاثیر قرار داده و آن ها را به عنوان کاربر اطلاعات، مستقل تر کرده است. کتابخانه ها که زمانی کنترلی انحصاری بر روی انتقال اطلاعات داشته اند هم اکنون به عنوان منبع اطلاعاتی کوچکی برای کاربران مد نظر قرار می گیرند. این پیشرفت ها تغییرات قابل توجهی را در الگوه های اطلاعاتی ایجاد کرده اند که از رویکرد سیستم محور که تمرکزش بر روی چگونگی کارکرد سیستم بوده است به یک رویکرد فردمحور که به بررسی سیستم به گونه ای که توسط کاربر مد نظر می باشد تغییر یافته و تمرکزش را بر روی نیازهای اطلاعاتی و عملکردی کاربر قرار می دهد. این تغییر الگو، مجموعه اطلاعات و نقش تخصصی اطلاعات و ماهیت فعالیتشان را تغییر داده است. در واکنش به ماهیت رو به تغییر اطلاعات، کتابخانه ها و علوم اطلاعات (LIS) ،آموزش تغییرات قابل توجهی را با گذشت سال ها داشته است. هدف این مطالعه بررسی این مورد می باشد که تا چه حدی تغییرات در کانون الگوی اطلاعاتی در دوره LIS بازتاب داده شده است، به عبارت دیگر تا چه حدی دوره LIS با رویکرد کاربر محوری تطبیق می یابد.

ص 2

بررسی تحقیقات

آموزش کتابخانه ای امروزی در سال 1887 زمانی که ملویل دوی اولین دانشکده را برای آموزش کتابداران حرفه ای در دانشگاه کلمبیا تاسیس کرد، آغاز شد. چندین دانشکده کتابداری دیگر نیز در ایالات متحده و بریتانیا در دو دهه اول قرن بیستم تاسیس شد. (Mortazaie and Naghshineh, 2002; Torstensson, 2002). تا این زمان نظریه کلی در این رشته وجود داشت که در تحصیلات کتابخانه ای می بایست تجدید نظر گردد. این افکار به درخواست شرکت Carnegie منجر به تحقیقاتی شد که ساختار جدیدی را برای آموزش کتابخانه ای بر مبنای سیستم دانشگاهی مطرح کرد. تاسیس دانشکده فارغ التحصیلان کتابداری (GLS) در دانشگاه شیکاگو در سال 1926 به عنوان یکی از نتایج اصلی این بررسی بوده است. بنا به گفته Tortensson (2002, p. 213) تاسیس GLS اغلب به عنوان نقطه عطفی در ارتباط با تاسیس علوم کتابخانه ای در مفهوم امروزی بوده است. علاوه بر این، Buckland (1986) بیان کرد که در مراحل آغازی ، تحقیق در رشته LIS به صورت فرد محور بوده است زیرا آن تمرکزش را بر روی روش هایی برای تامین بهتر نیازهای کاربران از طریق فعالیت کتابخانه های عمومی قرار داده است. به هر حال تمرکز به سمت رویکردهای کتابخانه محور کشانده شد و موضوعاتی همانند مدیریت کتابخانه به عنوان درون مایه اصلی در بررسی تحصیلات LIS مطرح شد.